معرفی اینترنت اشیا (IOT) و چالش‌ها پیشرو

اینترنت اشیاء (IOT) چیست؟

اینترنت اشیاء (اینترنت چیزها) به زبان ساده یعنی هر وسلیه که قابلیت وافای و توانایی اتصال به اینترنت را دارد و با گوشی و تبلت‌های هوشمند کنترل شود،IOT گفته می‌شود.

اینترنت اشیاء همه دنیارا به خود درگیرکرده. باتوجه به پتانسل بالای که دارد باعث دگرگونی و پشرفت کسب وکار و مدریت کردن شهرا‌ها، سیستم حمل و نقل، بانکداری، ساختمان هوشمند، کشاورزی و پدید آورنده یک شهرهوشمند شود.

اما مفهوم اینترنت اشیاء چیست و چطوری کاری میکند؟

با آمدن اینترنت و شبکه های بیسیم و به لطف تراشه های کامپیوتری سبب شده که همه چیز توانایی وصل شدن به IOT را داشته باشند، از کوچک‌ترین چیز‌ها مانند لامپ گرفته تا یک هواپیما غول پیکر.

تاریخچه

اولین بار که کلمه اینترنت اشیاء استفاده شد، در آخرین سال دهه ی 90 میلادی توسط کوین اشتون (Kevin Ashton)  در یکی از کنفرانس‌های شرکت پراکتر  اند گمبل (Procter & Gamble)بود.

کوین اشتون که یکی از مدیران این شرکت بود در این کنفرانس گفت: با استفاده از چیپ های RFID  این امکان ایجاد میشود، تا آمار لحظه به لحظه کالا های انبار را داشته باشیم.

درست است که کوین اشتون اولین نفری بود که از کلمه اینترنت اشیاء استفاده کرد، اما در دهه‌ی 1970 میلادی انتقال داده بین دو دستگاه (m2m) امکان پذیر شد.

و نخستین دستگاه‌ای که به این امکان تجهیز شد یک دستگاه نوشابه سازبود( این دستگاه برای شرکت کوکاکلا بوده)با استفاده از برنامه نویسی تحت وب می شد عملکرد دستگاه را کنترل کرد.مفهوم IOT وسیع‌تر از اتصال دو دستگاه است و این مفهوم از سال 2010 تحقق یافت.

اجزای تشکیل دهنده سامانه IOT

در این قسمت قصد داریم اجزای تشکیل دهنده اینترنت اشیاء را با زبان ساده بیان کنیم. اینترنت اشاء از ترکیب چند قسمت به وجود می آید.

1- دستگا‌هایی مانند، حسگر‌ها و عملگر‌ها که می‌توانند اطلاعات را جمع آوری و یا فرمانی را اجراکنند.

2- مهم ترین قسمت، شبکه ارتباطی است که داده‌های جمع آوری شده را به مرکز سرور و فضای ابری انتقال میدهد.

3- سرور مرکزی و فضای ابری امکان پردازش و ذخیره داده ها‌را دارد. می‌توان گفت هسته مرکزی این سامانه بوده و وظیفه آن ذخیره سازی و تحلیل حجم زیادی از داده‌ها است.

4- و در آخر این اطلاعات تجزیه و تحلیل شده در نرم‌افزار کاربر نمایش داده می‌شود. و این اپلیکیشن‌ها امکان کنترل دستگا‌هایی که به شبکه متصل هستند را می‌دهد.

تاثیر شبکه 5G در اینترنت اشیاء

امروزه دستگاه‌های مجهز به IOT از طریق مختلف برای اشتراک گذاری داده‌ها استفاده می‌کنند. مانند، وای فای ،بلوتوث، LTE و اترنت.

بدون شک با آمدن شبکه 5G در زمینه رشد پروژه های IOT تاثیر بسزایی دارد. شبکه 5G توانایی پوشش دهی حدودیک میلیون دستگاه را در هر کیلومتر دارد! این به معنای این است که حجم عظیمی از دستگاها و حسگرها در یک فضای محدود مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جالب است بدانید که شرکت اریکسون (Ericsoon)  پیشبینی کرده بود که تا سال 2025حدود پنج میلیاد دستگاه به شبکه اینترنت اشیاء اضافه می‌شود.

کاربرد اینترنت اشیاء

اینترنت اشیاء در زندگی روزمه تاثیر زیادی گذاشته و می‌توان گفت زندگی روزمره را دوچار دگرگونی کرده. این تقییرات شامل:صرفه جویی و کاهش هزینه های انرژی، آموزش و یادگیری هوشمند،کاربرد های پزشکی وبهداشت و سلامت، حمل و نقل، مدریت کسب و کار و محیط زیست و….بوده،

در این جا به بخشی از کاربرد اینترنت اشیاء در قسمت های مختلف می پردازیم.

اینترنت اشیاء در خانه‌ها

با استفاده از دستگاها مجهز به IOT می‌توان مصرف بهینه انرژی را بهبود بخشید و می‌توان امکان کنترل خانه را از راه دور مهیاکرد. (توسط  اپلیکیشن‌های نصب شده در کامپیوتر و گوشی وتبلت‌های هوشمندو..)

اینترنت اشیاء برای افراد

افراد با استفاده از فناوری های پوشیدنی مانند دستبند های سلامتی و ساعت های هوشمند می‌توانند از داده های به دست آمده بهره ببرند.

اینترنت اشیاء در اتومبیل

با افزودن حسگر های متعددی در اتومبیل باعث می‌شود خودرو دادهایی مانند وضعیت سلامت موتور و شرایط جاده را به راننده بدهد ارسال این داده‌ها باعث جلوگیری از تصادف شده. و حتی در هنگام حادثه با آتش‌‍‌‌نشانی و آمبولانس تماس بگیرد.

اینترنت اشیاء در کارخانه

با هوشمندسازی کارخانه ها، تولید کنندگان توانایی این را پیدا می‌کنند وظایف تکراری را هوشمند سازی کنند و بصورت خودرکار انجام شود.

اینترنت اشیاء در شهر

با هوشمند سازی شهر توانایی کنترل صحیح منابع و انرژی امکان پذیر بوده. به علاوه باعث کنترل ترافیک وایجاد امنیت در سطح شهر می‌شود.

اینترنت اشیاء در پزشکی

IOT در پزشکی جنبه‌های گوناگونی دارد، می‌توان به بروز رسانی لحظه‌ای از وضعیت بیمار یا پزشکی از راه دور وبه صورت مجازی و سلامت دیجیتال و… اشاره داشت.

تاثیر اینترنت اشیاء در کسب و کار

IOT بستر مناسبی برای استارتاپ‌ها ایجاد کرده وسالانه هزان استارتاپ به واسطه IOT شکل می‌گیرد. سرمایه گذاری بر روی استارتاپ‌ها سالانه رو افزایش است.

باتوجه به پیشرفت صنعت IOT پیشبینی شده تا سال 2050 این صنعت درآمد حدود 3 تریلیون دلار خواهد داشت و این یک انقلاب در اقتصاد به حساب می‌آید.

در اینجا لیستی از برترین شرکت‌ها درسال 2020 در زمینه اینترنت اشیاء برای شما فراهم کرده‌ایم.

آکامی (Akamai)

این شرکت آمریکایی که در سال 1998 تاسیس شده این شرکت اوایل یک شرکت تحویا محتوا ( (CDN) بوده وحالا تبدیل شده به بزرگترین شرکت اینترنت اشیاء.

این شرکت از فناوری اتصال اینترنت اشیاء مرزی ( IOT Edge Connect) رونمایی کرد. فناوری اینترنت اشیاء مرزی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ارسال و دریافت پیام‌ها به دستگاه امین‌تر باشد.

بلو وایرلس (Blue Wireless)

این استارتاپ قصد دارد دستگاه‌ها را به شبکه موبایل بدون حق عضویت متصل کند. این استارتاپ درحالت آزمایشی است و قصد دارد محصول خودرا انقدر بالا بفروشد که هزینه حق عضویت ماهانه آن رایگان شود.

اینتل (Intel)

این شرکت آمریکایی که در تولید سخت افزار مشهوراست، اینبار خواب‌هایی برای اینترنت اشیائ دارد. نایب رئیس IOT  در شرکت اینتل در مصاحبه‌ خود با CRNگفت:

شرکت اینتل محصولی می‌سازد برای هدفمندی IOT که به فرصت رایانش مرزی و هم چنین استنباط مرزی و درنهایت آموزش مرزی خواهند پرداخت.

انویدیا (Nvidia)

شرکت مشهور آمریکای که در زمینه تولید کارت های گرافیکی شهرت دارد، این بار قصد دارد کارت های گرافیکی خود را در خط مقدم هوش مصنوعی، شبکه 5G و اینترنت اشیا قرار دهد.

انویدیا از دو پلت فرم EGX  و Jetson Xavier NX خودر رونماییی کرد. Jetson Xavier NX کوچک‌ترین ابررایانه جهان است عمل کرد آن در حد سرور است ولی صفحه تراشه اندازه یک کارت اعتباری.

این محصول باعث انقلابی در دستگاه‌های اینترنت اشیاء شده، این محصول باعث می‌شود وزن، اندازه و قیمت دستگاه کاهش یابد ولی توان افزایش.

زیمنس(Siemens)

این شرکت خوش نام آلمانی که در زمینه لوازم خانگی، نورپردازی و تجهیزات مخابراتی فعال است، این‌بار درحال پشرفت دادن فناوری اینترنت اشیاء خود، به روشه خلاقانه‌ای است.

شرکت زیمنس تصمیم گرفت بدون داشتن محارت برنامه نویسی، بتواند برنامه را روی پلت فرم IOT بسازد. از این رو پلت فرم Mendix  را با MindSphere ادغام کرد.

زیمنس گفته می خواهد مالکیت رایانش مرزی کانتینر را از استارتاپ Pixeom بخرد. بدون شک سال 2020 سال مهمی در حوزه اینترنت اشیائ برای شرکت زیمنس است.

حریم خصوصی اینترنت اشیاء

اینترنت اشیاء دوچار چالش‌های نقض حریم خصوصی و امنیت کاربران است. فرض کنید شما در یک خانه کاملا هوشمند زندگی می‌کنید این خانه هوشمند می‌تواند متوجه شود شما هرروز کی بیدار می‌شوید، کی دریخچال را باز می‌کنید چه چیزی از یخچال برداشته و در نهایت کی از خانه به بیرون می‌روید.

تا اینجا کار بنظر جذاب می‌رسد اما جالب است بدانید که بعضی از شرکت‌ها برای کسب درآمد بیشتر این داده‌های شمارا می‌فروشند‍!

هکرها به حمله به این دستگاها می‌توانند زمان ورو و خروج شما را پیدا کنند و وسایل خانه شمارا خالی کنند.

حریم خصوصی در کسب و کار

تصورکنید در شرکتی مشغول بکار هستید و کوچک‌ترین حراکات شما توسط دوربین های هوشمند و سنسور هار متنوع رصد می‌شود، آیا از این موضوع احساس نارضایتی دارید یا برای شما فرقی ندارد؟

تحقیقات انجام شده نشان میدهد. اعضای  چهار شرکت از هر پنج شرکت فعال در زمینه‌ی اینترنت اشیاء توانایی شناسایی همه دستگاه های موجود در شبکه خود را ندارند.

دستگاه‌های مجهز به IOT که بصورت اصولی نسب نشده باشند، به راحتی توسط هکر‌ها مورد حمله قرارگیرند و داده‌های شرکت نشت می‌کند.

تصور کنید که قفل‌های هوشمند در را باز نکنند، یا دوربین‌های هوشمند توسط هکر‌ها هک شود واطلاعات نشت پیداکند.

تامین امنیت

از زمان متولدشدن اینترنت اشیاء موضوع امنیت این سامانه همیشه مورد بحث بوده. بزرگترین دغدغه سازندگان این است که مانع سوء استفاده هنگام کار با ین دستگا‌ها بشوند.

همانطورکه گفته شده اینترنت بستر اتصال و انتقال اطلاعات بین دستگاها است و این به معنی مهیا ساختن بستری برای حملات هکر‌ها.

هم‌چنان با وجود پیشرت روز افزون تکنولوژِی، اینترنت اشیاء با چالش‌های امنیتی زیادی دست و چنجه نرم میکند.

برای تامین امنیت IOT از فناوری های زیادی استفاده شده برای مثال، شبکه وحسگر‌ها،کارت‌های شناسایی RFID، پردازش‌های ابری و…. نمونه هایی از این فناوری هسنتد.

کلام پایانی

دراین مقاله چالش‌های امنیتی پیشروی اینترنت اشیاء را برسی کردیم و درباره کاربرد آن و چگونه پیدایش اینترنت اشیاء و همچنین تاثیر شبکه 5G رو اینترت اشیاء بحث کردیم.

می‌توان گفت این فناوری باعث ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب و راحت‌تر کردن زندگی افراد یک جامعه شده ولی هنوز جای پیشرفت بسیاری دارد…

ممنون که این مطلب را دنبال کردید، خوشحال می‍شویم نظر خود را باما درمیان بزارید.